Uloga koju arhitektura igra u našem svakodnevnom životu je nesaglediva. Okruženi smo njome neprekidno – od zanimljivih kuća kojima se divimo na stranicama Freshome-a, do istorijskih i kultnih građevina koje odmah prepoznajemo. Arhitekte koje stoje iza ovih zgrada i kuća jesu oni koje volimo i 10 narednih su utrli put genijalnom dizajnu, vrhunskim inovacijama i postali pioniri našeg izgrađenog okruženja. Pogledajte ko se našao među 10 najvećih modernih arhitekata današnjice.
•Frenk Geri (28.02.1929.)
Gerijevi radovi se ne mogu pomešati ni sa čijim, s obzirom na to da su najprepoznatljiviji i inovantivni arhitektonski fenomen. Njegove forme dekonstrukcije su kultne, a turisti hrle u objekte širom sveta kako bi se divili oblicima koje stvara. Proglašen od strane Vanity Fair-a za „najznačanijeg arhitektu našeg doba”, podigao je savremenu arhitekturu na viši nivo. Sposobnost da stvori prostor koji manipuliše oblikom i površinom jeste upravo njegov najvažniji podvig i svi volimo jedinstven način upotrebe materijala koji se skoro potpuno opire logici u tome kako funkcioniše tako uklopljen.
Njegovi najznačajniji projekti uključuju: Koncertnu halu „Volt Dizni” u Los Andjelesu, muzej Gugenhajm u Bilbau, Novi Zolhof u Dizeldorfu i hotel Markes de Riskal u Elsiegu.
•Frenk Lojd Rajt (8.6.1867.)
Neki smatraju Frenka Lojda Rajta najvećim arhitektom svih vremena. Razlog ovome je njegovo viđenje enterijera i eksterijera kao celine i činjenica da je bio ispred svog vremena u izgradnji oblika i metoda gradnje a nikada nije pohađao školu arhitekture. Skromno američko vaspitanje ga je navelo da uči od Luisa Salivana – još jedne legende na ovom polju i do današnjeg dana, Rajt je poznat po svojim zgradama u prerijskom stilu i organskim uticajima. Njegovi organski i prirodni oblici koji deluju kao da postaju jedno sa prirodom i inovativni detalji se i dalje smatraju najboljim konceptima za izgradnju i dizajn, čak i nakon skoro 150 godina.
Njegovi najvažniji projekti uključuju: Muzej Gugenhajm u Njujorku, kuću sa vodopadom (izvorno kuća Kaufman) u Mil Ranu u Pensilvaniji, Gemadž gledalište pri univerzitetu u Arizoni i Taliesin Vest – Rajtov dom i studio u Skotsdejlu u Arizoni.
•Jo Ming Pej – J. M. Pej (26.4.1917.)
Arhitekta poreklom iz Kine, došao je da studira u SAD još kao tinejdžer i kasnije postao jedan od najvećih arhitekata savremene arhitekture. Skoro 80 godina kasnije, radovi J.M.Peja mogu se videti širom sveta i prepoznatljivi su po jedinstvenoj upotrebi geometrijskih oblika i dodavanju kineskih uticaja. Pejev Nacionalni centar za atmosferska istraživanja u Koloradu objedinjuje kultne geometrijske oblike i jedinstvo sa prirodnim elementima u svom okruženju. Pejevi radovi krase neke od najprestižnijih zgrada vlada i priznatih lokacija širom sveta.
Njegovi najtemeljniji projekti uključuju: Predsedničku biblioteku i muzej Džona F. Kenedija u Bostonu, Nacionalnu galeriju umetnosti u Vašingtonu, Piramidu Luvr u Parizu, Kulu kineske banke u Hong Kongu i Muzej islamske umetnosti u Dohi.
•Zaha Hadid (31.10.1950.)
Prva žena koja je dobila Prickerovu nagradu za arhitekturu bila je legendarna Zaha Hadid. Rođena u Iraku, Hadidova je osvojila ovu kultnu nagradu koju često nazivaju „Nobelovom nagradom za arhitekturu”. Hadidini oblici su okarakterisani kao futuristički, nekonvencionalni, smeli i umetnički. Mnogi od njenih projekata nikada nisu izgrađeni, no ona je ipak 2008. rangirana na Forbsovoj listi kao 69. najmoćnija žena na svetu. Njene prelepe građevine nas uvek ostave sa otvorenim ustima koja kao da žele da izuste: „Kako je osmislila to?”
Njeni najpoznatiji projekti su: MAXXI – Narodni muzej umetnosti 21.veka, Most paviljnon u Saragosi, Ski skakaonica na Bergiselu u Inzbruku, Naučni centar Phaeno i Opera u Guangdžou.
•Filip Džonson (8.7.1906.)
Kao istaknutom američkom arhitekti koji je osnovao Odeljenje za arhitekturu i dizajn pri Muzeju moderne umetnosti u Njujorku, Džonsonovi radovi su lako prepoznatljivi. Kuća od stakla u Konektikatu je jedna od najpoznatijih rezidencija sa svojim minimalnim enterijerom, širokim staklenim vidokrugom i predstavlja samo jedan primer načina na koji koristi materijal. Neverovatan način upotrebe stakla, čelika a kasnije i kristala postao je zaslužan za njegovu svetsku slavu. Kristalna katedrala u Kaliforniji izgleda kao da joj je mesto u knjigama dečijih bajki i oličenje je napretka u arhitekturi koji karakteriše Džonsonov minimalizam i pop–art stilove.
Njegovi najznačajniji radovi su: Sigrem Bilding u Njujorku, u saradnji sa arhitektom Majlsom van der Rohom, Filip–Džonsonova kuća u Berlinu, Muzej televizije i radija i Kristalna katedrala u Kaliforniji.
•Tom Rajt (18.9.1957.)
Da li je moguće postati jedan od najvećih modernih arhitektata današnjice ako vas znaju samo po jednoj građevini? Ako je u pitanju najprepoznatljiviji hotel u Dubaiju, odgovor je - da. Britanski arhitekta Tom Rajt je odgovoran za Burdž Al Arab. Hvaljen je za svoje luksuzne sadržaje kao hotel ali i kao jedno od najprepoznatljivijih zdanja moderne arhitekture. Poznat je po najvišem atrijumu na svetu i opremljenosti sopstvenim heliodromom kao i najvišim teniskim terenom na vrhu. Stoga, Tom Rajt definitivno zaslužuje da se pridruži listi velikih arhitekata današnjice.
•Ludvig Mis van der Roe (27.3.1886.)
Oslovljavan često kao „Mis”, ovaj arhitekta nemačko-američkog porekla, proglašen je jednim od pionira moderne arhitekture zajedno sa Le Korbizjeom i Valterom Gropijusom. Mis je poznat po svom minimalističkom stilu i „manje je više” pristupu a napredno razmišljanje na polju korišćenja staklenih ploča i gradjevinskog čelika u podeli enterijera je jedna od njegovih najznačajnijih karakteristika. Prvi je osmislio inovativne planove otvorenih spratova i mnogi od njegovih koncepata enterijera i stilova nameštaja se i danas široko primenjuju u današnjoj arhitekturi enterijera.
Njegovi najznačajniji projekti uključuju: Paviljon u Barseloni, Novu nacionalnu galeriju u Berlinu, Sigram bilding u Njujorku i Kraun Hol u Čikagu u državi Ilinois.
•Renco Pjano (14.9.1937.)
Ovaj arhitekta italijanskog porekla proglašen je jednim od 100 najuticajnijih ljudi 2008. godine od strane magazina Tajm. Pjano, koji je osvojio Prickerovu nagradu, ima presudnu ulogu u oblikovanju moderne arhitekture koja je apsolutno jedinstvena. Šard – najviši oblakoder u Evropi u Londonu, suočava se sa mnogo kontroverzi u vezi sa izgradnjom, ali mnogi smatraju da je omogućio Londonu da ide u korak sa 21. vekom. U mlađim danima, radio je sa svetski priznatim arhitektom Luis Kanom i ubrzo postao poznat po jedinstvenoj primeni materijala i detalja.
Pjanovi najznačajniji radovi uključuju: Novootvoreni Šard u Londonu, naučni centar NEMO u Amsterdamu, zgradu Njujork Tajmsa i Međunarodni aerodrom Kansaj u Osaki.
•Žan Nuvel (12.8.1945.)
Nuvel je arhitekta francuskog porekla koji je osvojio prestižne nagrade i priznanja za svoje radove, uključujući i Prickerovu nagradu 2008. godine. Slavu je stekao pobedom na takmičenju iz dizajna za Institut arapskog sveta u Parizu, što mu je donelo međunarodnu popularnost. Mehanička sočiva na južnom zidu se otvaraju i zatvaraju automatski i podsećaju na arapski obrazac rešetki. Uređaji kontrolišu unutrašnje osvetljenje automatski u odnosu na spoljašnji nivo. Nuvelov rad je poznat širom sveta i upotreba inovativnih koncepata je upravo ono što ga izdvaja od mnogih arhitekata današnjice.
Nuvelovi značajni radovi uključuju: Institut arapskog sveta u Parizu, gradjevinu Dentsu u Tokiju, hotel „Zlatni andjeo” u Pragu i Gasometar A u Beču i restoran „Veliki stolovi ostrva Seguin“ (Les Grandes Tables of Seguin Island) u Parizu.
•Moše Safdi (14.7.1938.)
Safdi je još jedan rezultat pripravničkog staža pod mentorstvom Luis Kana, što je dovelo do razvoja njegove neverovatne karijere u oblasti moderne arhitekture. Poreklom iz Haife, Safdi je poznat po svojoj Međunarodnoj i univerzalnoj izložbi 1967. – Ekspo 67, koja je u Kanadi bila glavni razlog za proslavu povodom obeležavanja stogodišnjice i proglašena je izuzetnim kulturnim dostignućem. Safdi je nagrađen mnogim priznanjima od kojih je Zlatna medalja, koju dodeljuje Arhitektonski institut Kanade, među najboljim.
Njegovi najbolji radovi uključuju: Nacionalnu galeriju Kanade u vidu kule, ispunjenu staklom, Habitat 67 u Montrealu i Kalsa memorijalnu baštinu u Pandžabu u Indiji.
Sužavanje izbora na 10 najboljih je podvig sam po sebi, s obzirom na to da postoje hiljade arhitekata i dizajnera koji su utrli put za stvaranje građevina koje izazivaju strahopoštovanje u našem već izgrađenom okruženju.
Koga biste vi dodali na ovu listu?
Izvor: Freshome
